Home > Nieuws
SO Geschiedenis
Hernoem het plein eromheen naar Soekarno.
Verslag MERDEKA, de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd
Donderdag 27 februari 2025
Henk Schulte Nordholt
De spreker, historicus als hij is, begon zijn lezing met de opmerking dat wij de afgelopen weken in een historische tijd leven. De afgelopen 80 jaar leefden we in een westerse wereld waar RECHT meer invloed had dan MACHT en het ziet er naar uit dat dat in een hoog tempo gaat veranderen.
Terug naar ons onderwerp van de avond: Indië/Indonesië tussen 1945 en 1950.
Het verhaal is eigenlijk vrij simpel: bijna alle betrokken partijen gingen er van uit dat na het vertrek van de Japanse veroveraar Indonesië een zelfstandige natie zou worden. Behalve de kolonisator Nederland, die via twee militaire acties de situatie van voor 1942 wilde herstellen. Militair geweld heeft aan beide zijde veel mensenlevens geëist en schade en leed aangericht, maar kon de uitkomst niet wezenlijk beïnvloeden: In december 1949 werd de soevereiniteitsoverdracht ondertekend.
En binnen een jaar had president Soekarno de federatie veranderd in een centraal geleide staat. Zijn innige wens.
Maar wat een strijd en wreedheden zijn daaraan voorafgegaan. Onder Nederlanders leefde tientallen jaren het beeld van lijden, verdriet en trauma’s van de Nederlanders in Indië. Henk Schulte Nordholt, die dit boek samen met Harry Poeze geschreven heeft, wilde, toen de tijd daarvoor rijp was, het verhaal van de Indonesiërs vertellen. En dat is onder Indonesiërs nog steeds controversieel. Nederland neemt onder hen geen bijzondere plaats in.
Vele groeperingen, van links tot rechts, van communistische verzetsgroepen, lokale warlords tot het formele Indonesische leger, speelden een rol in de strijd. Soms met elkaar, soms tegen elkaar. Soekarno’s bewegingsvrijheid was beperkt, maar hij had groot gezag. En in Nederland spreken wij over Politionele acties omdat de politici van mening waren dat het een interne aangelegenheid betrof. En niets is minder waar. Internationaal had Nederland nog medestanders, maar die kwamen al heel snel tot de conclusie dat de natuurlijke loop der dingen moest leiden tot een onafhankelijke natie.
De avond werd afgesloten met Henks antwoord op een vraag uit de zaal. Hem werd zijn persoonlijke mening over Soekarno gevraagd. Veel waardering voor de periode 1945/50; daarna heeft hij veel mogelijkheden op een waardig geleid land om zeep geholpen. De uitsmijter: Haal het standbeeld van Jan Pietersz. Coen in Hoorn niet weg, maar hernoem het plein eromheen naar Soekarno.
Geplaatst: 4-3-2025
VORIGE | VOLGENDE