Home > Nieuws
SO Geschiedenis
De methode Van Eeghen
Laura van Hasselt
GELD, GELOOF EN GOEDE VRIENDEN
Biografie van Piet van Eeghen
De spreekster noemde het “de methode Van Eeghen.” En zij zou de toehoorders daarin in wijden.
De naam van Piet van Eeghen (1816-1889) is misschien een beetje gesleten, maar de resultaten van zijn inspanningen zijn niet weg te denken uit het huidige Amsterdam. Het Vondelpark is een wereldwijd begrip en datzelfde geldt ook voor het Rijksmuseum en het Stedelijk museum.
Piet van Eeghen is een telg uit een welgestelde familie. Dat was geen geheim. Minder bekend is dat het een sociaal bewogen familie was. Met veel relaties, die min of meer dezelfde instelling hadden. Van het gemeentebestuur moest het niet komen, maar een nauwe vriendschap met de burgemeester was belangrijk. Democratie was een theoretisch begrip en de heren Regenten konden zich veel permitteren. En dat deden ze dan ook, maar in de goede zin van het woord.
De familie Van Eeghen is Doopsgezind. En dat verklaart het één en ander. Doopsgezinden hebben meer oog voor de noden van hun medemens dan dat zij hun tijd besteden aan theologische fijn slijperij met diegenen, die er andere ideeën op nahouden. Daarnaast zijn zij zuinig, besteden hun geld niet aan overdreven status (wel aan comfort) en weten wat ze willen.
Piet van Eeghen volgde zijn vader op als directeur van een Amsterdams handelshuis. Daarmee “erfde” hij ook zijn netwerk en dat stelde hem in staat maatschappelijk projecten zowel financieel als organisatorisch van de grond te tillen. En zo was hij ‘eén van de oprichters van een vereniging die tot doel had een openbaar park aan te leggen. Openbaar, want ook, en misschien wel juist, armlastigen moesten kunnen genieten van de vrije natuur. Ideeën deed hij op door veel te reizen goed om zich heen te kijken. Hij bezocht Parijs, Florence, Rome en andere (vooral Italiaanse) steden’
Hij werd één van de toezichthouders van de Nederlandse Bank. Dat gezelschap bestond uit vooraanstaande ondernemers en bestuurders en de leden kwamen elkaar regelmatig tegen. Sarphatie behoorde ook tot deze groep, maar hij was minder succesvol. Hij was Jood en die waren buitenstaanders. Antisemitisme was wijd verbreid onder de welgestelde inwoners van Amsterdam.
Piet van Eeghen spande zich in voor de realisatie van het (latere) Vondelpark, maar ook de sanering van een straat vol krotten, waar het ongezond wonen was. Hij stimuleerde de oprichting van het Rijksmuseum en Stedelijk Museum en het voor die tijd hypermoderne Prinsengracht Ziekenhuis. Hij doneerde veel, maar was niet de financier van deze projecten.
Eén van zijn methodes was zijn hele leven betrokken te blijven bij gerealiseerde projecten. En daar had hij de energie voor. Amsterdam mag zich gelukkig prijzen met zijn financiële en ondernemende elite. Want de gemeenteraad was voornamelijk bang in een financieel wespennest te raken.
Geplaatst: 25-4-2025
VORIGE | VOLGENDE