Home > Clubs
Geschiedenistafel
De Geschiedenistafel, ook wel SO Geschiedenis genoemd, organiseert een serie maandelijkse lezingen. Vaak vertellen schrijvers over de door hen geschreven boeken, maar er kunnen ook algemene geschiedkundige onderwerpen aan de orde gesteld worden.
In het eerste halfjaar van 2023 hebben er drie lezingen plaatsgevonden en twee andere bijeenkomsten zijn in voorbereiding.
Reserveren: https://www.societeitvereeniging.nl/agenda
Alle lezingen vinden plaats in de Clubzaal van Sociėteit Vereeniging, Zijlweg 1, Haarlem
Programma lezingen 2023
Donderdag 19 januari 2023
Henk Slechte SPOTBEELD VAN DE GESCHIEDENIS
Zodra de boekdrukkunst was uitgevonden en afbeeldingen konden worden verspreid zijn er spotprenten gemaakt. Bijna altijd was een vorst, geestelijke, instituut of een of andere hoogwaardigheidsbekleder het onderwerp van tekenaars. Zij gaven en geven het sentiment van de maatschappij weer. Het kan een krachtig propagandamiddel zijn en het geeft aan een gebeurtenis een extra dimensie Een spotprent wordt gemaakt op het moment dat de gebeurtenis plaats vindt. Het is de beleving van tijdgenoten en alleen al daarom een waardevolle bijdrage aan het begrijpen hoe gebeurtenissen werden ervaren. De essentie van de spotprent en de karikatuur is de rol in de opinievorming, toen en nu; een getekende column.
Tekenaars hadden vaak niet de volle vrijheid de spot te drijven met wat en wie ze wilden. Henk Slechte doet als historicus wat hij wel kan doen: vertellen en laten zien hoe de geschiedenis werd bespot.
Henk Slechte is historicus en verdiept zich al zijn hele leven in de spotprent. Hij is onderzoeker, bibliothecaris en museumdirecteur geweest. Henk Slechte is vaste medewerker van het Geschiedenis Magazine en De Boekenwereld en schrijver van boeken over de geschiedenis van de Windhandel van 1720, de sociale geschiedenis van Schiedam rond 1900, en de geschiedenis van Deventer.
Donderdag 16 februari 2023
Marc Jansen GRENSLAND
Wat weten we eigenlijk van Oekraļne en welke plek nam het in in de geschiedenis van Europa? De historicus Marc Jansen hoopte na zijn pensionering in alle rust een boek te schrijven over de geschiedenis van Oekraine dat hij de titel Grensland meegaf. Want dat is de letterlijke vertaling van het woord Oekraļne. Het verscheen in 2014 en dat jaartal geeft aan dat het met de rust gedaan was.
Het boek toont aan dat het land een lappendeken was waar in de loop van de eeuwen talloze heersers aan rukten en trokken. Onder meer Oost-Slaven, Turken en Joden betwistten het grondgebied. Oekraļners woonden in het Tataarse, Ottomaanse, Habsburgse en Sovjetrijk.
Niet alleen het grondgebied maar ook de geschiedenis is inzet van twist. Zo zie je maar weer hoe geschiedenis kan worden misbruikt voor politieke doeleinden.
Marc Janssen doceerde meer dan twintig jaar Russisch en Oost-Europese Studies aan de Universiteit van Amsterdam, waar hijzelf geschiedenis studeerde. Hij woonde in Moskou van 1987 tot 1991 en was onder andere verkiezingswaarnemer voor de OVSE in Rusland, Oekraļne, Georgiė, Kazachstan en Kirgiziė. Hij publiceerde vele boeken en artikelen over de geschiedenis van Rusland en andere landen van de voormalige Sovjetunie.
donderdag 30 maart 2023
Patrick Dassen DE WEIMAR REPUBLIEK
Patrick Dassen (1961) doceert aan de universiteit van Leiden en heeft zich in de loop der tijd gespecialiseerd in de geschiedenis van Duitsland. Zijn eerste vraag aan zijn publiek was om een gedachterelatie te leggen bij het begrip Weimarrepubliek . En de antwoorden hierop liepen nogal uiteen. Het bevestigt het feit dat dit stuk Duitse geschiedenis wat verborgen in het geheugen ligt. Dat komt onder andere omdat wat na de Weimar Republiek kwam de jaren van 1918 tot 1933 in de schaduw heeft gezet.
De Weimarrepubliek is op 9 november 1918 uitgeroepen en begin 1919 is de grondwet in de stad Weimar geconcipieerd. De periode 1918-1923 is de periode van veel onrust, politieke moorden, hyperinflatie, complot theorieėn en geweld. Het is ook de tijd waarin communisten en socialisten elkaar bestreden en de partijen links van het midden onverzoenlijk werden. Dit heeft het latere verloop van de geschiedenis in de kaart gespeeld.
De periode van 1923 tot 1929 was de tijd van economische groei en welvaart (The Roaring Twenties) Onder leiding van de minister van buitenlandse zaken Stresemann hervond Duitsland zijn zelfvertrouwen en werd geaccepteerd als volwaardig lid van de wereldgemeenschap.
De depressie van 1929 raakt de wereldeconomie en Duitsland werd door de afhankelijkheid van buitenlandse leningen in het bijzonder getroffen. Dit maakt de NSDAP aantrekkelijk voor veel kiezers. Na de verkiezingen van juli 32 stevent Hitler af op het Rijkskanselierschap. Hindenburg had zijn bedenkingen tegen deze burgerman, maar geeft op 30 januari 1933 zijn zegen. De rest is geschiedenis.
Dassen benadrukt het belang van het bestaan van de Weimarrepubliek in de democratische traditie, die in die tijd in Duitsland werd opgebouwd. De Bondsrepubliek kon na 1948 terugvallen op deze ervaringen en (West) Duitsland laten uitgroeien tot een stabiel onderdeel van West-Europa, de EEG en de EU. De as met Frankrijk vormt vandaag de dag de basis voor politieke stabiliteit en welvaart.
Naar aanleiding van een vraag uit de zaal legt Patrick Dassen uit dat Rusland geen democratische tradities kent en functioneert vanuit een combinatie van trots, onderdrukking en politiek geweld.
De Verenigde Staten daarentegen, zijn de bakermat van de moderne democratie en het is dan ook verontrustend dat op 6 januari 2021 Trump een aanval op het Congresgebouw heeft kunnen organiseren, die veel gelijkenis vertoont met de gebeurtenissen in de eerste jaren van de Weimar Republiek.
Tot de zomervakantie begint vinden er nog twee lezingen plaats.
Donderdag 20 april 2023
Stadsarcheoloog Anja van Zalingen : 6000 jaar Haarlem
Donderdag 1 juni 2023
Luc Panhuysen; Rampjaar 1672
..................................................................................
Voorafgaand aan elke lezing wordt er een dagschotel geserveerd.
Aanmelden via de website is noodzakelijk.
Leden betalen 7,50 entreegeld voor de lezing.
Niet-leden betalen 12,50 entree. Voorafgaand aan elke lezing wordt er ą 17,50 pp een
dagschotel geserveerd.
Verplicht aanmelden voor de lezing en de dagschotel.
Contactpersoon: Hans Koek
Contact: Hans Koek
Agenda Geschiedenistafel:
Nieuwsarchief:
Waar Haarlem in de gevel staat, De Zanzibardriehoek, Jaarverslag geschiedenistafel 2023, Etty Hillesum, Zeevaarders van de Gouden Eeuw, Maaltijd voor Geschiedenistafel, 6000 JAAR HAARLEM, Patrick Dassen | De vele gezichten van de Weimarrepubliek.
Voorgaande evenementen:
Humor en historie, de Reynaert, Geschiedenis van de Psychiatrie, De Beerput gaat open, Jeroen Koch met de lezing De Kesslers, Zanzibardriehoek, Meet & Greet met de vergeten Achttiende Eeuw, Etty Hillesum, Zeevaarders van de Gouden Eeuw, Lezing Stadsarcheoloog Anja van Zalinge | 6000 JAAR HAARLEM.
VORIGE | VOLGENDE